Қолданбалы химия» ғылыми-зерттеу зертханасы

Ауешов Абдразах Пернебаевич

Зертхана меңгерушісі, техника ғылымдарының докторы, профессор

тел: 8-777-815-55-70

почта: Бұл электронды пошта мекен-жайы спам-боттардан қорғалған. Көру үшін сіздің браузеріңізде JavaScript қосулы тұруы тиіс.

Хирша индексі – 8

Зертхана қызметкерлері:

Ескибаева Чайзада Зулпухаровна

бас маман, х.ғ.к., доцент

почта: Бұл электронды пошта мекен-жайы спам-боттардан қорғалған. Көру үшін сіздің браузеріңізде JavaScript қосулы тұруы тиіс.

Хирша индексі – 4

Ибраева Айткул Махатовна

бас маман, магистр

тел: 8-705-767-37-50

Хирша индексі – 1

Алжанов Курманбек Бекжанович

бас маман, магистр

тел: 8-747-577-61-83

Хирша индексі – 2

Ғылыми-зерттеу зертханасының негізгі бағыттары:

Зертхана базасында ҒЗЖ жүзеге асырылатын:

С.Т. Сүлейменов атындағы «Қолданбалы химия» ғылыми-зерттеу зертханасында 2023-2025 ж.ж. келесідей зерттеулер жүргізілуде:

1) AP19676952 «Хризотил саласының техногендік қалдықтарынан магний және басқа да пайдалы компоненттерді бөліп алудың инновациялық және экономикалық тиімді схемаларын жасау» тақырыбы бойынша 2023-2025 жылдарға арналған ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық жобаларды гранттық қаржыландыруға 88,5 млн. теңге. Зерттеудің мақсаты – хризотил-асбест өнеркәсібінің техногендік қалдықтарынан нарықтық құны бар тауарлар мен өнімдер түрінде магний, кремний диоксиді, темір, никель және хром алу технологиясының экономикалық тиімді жаңа сұлбаларын әзірлеу және өндіріске енгізу үшін бастапқы мәліметтерді ұсыну. Жоба жетекшісі – т.ғ.д., профессор Ә.П.Әуешов.

2) BR 21882242 «Тау-кен өңдеу компанияларының кондициялық емес микроталшықты ілеспе және техногендік қалдықтарын қайта өңдеудің ғылыми-қолданбалы және технологиялық аспектілері мен проблемаларын зерттеу және олардың негізінде өнеркәсіптік қажетті көп мақсаттағы магний қосылыстары мен магний- және кремнийқұрамдас материалдар мен композиттерді алу» тақырыбы бойынша 2023-2025 жылдарға арналған бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру шеңберінде ғылыми, ғылыми-техникалық бағдарламаға 285 млн. теңге. Зерттеудің мақсаты: тау-кен өндіру кәсіпорындарының кондициялық емес микротолқынды ілеспе (MgO – 50-55%) және мен техногендік серпентиниттік қалдықтарын (MgO – 43-45%, SiO₂ – 43%, Fe, Ni, Cr және т.б.) өңдеудің ғылыми, қолданбалы және технологиялық мәселерінің аспектілері мен олардың негізінде өндірістік қажеттілігі бар магний және магний-, кремнийқұрамдас заттар, қоспалар және көп мақсатты композиттер алу технологиясын жасау. Бағдарлама жетекшісі: т.ғ.д., профессор Ә.П. Ауешов.

Алынған дайын өнімдер:

Негізгі басылымдар:

2024-2025 ж.ж. зерттеулер нәтижелері бойынша жарияланымдар:

1. Auyeshov A., Arynov K., Yeskibayeva Ch., Ibrayeva A., Zhumadildayeva A. Efficient Production of High-Purity Magnesuim Hydroxide from Serpentinite // – Basel, Switzerland. – 2025. – Vol. 30, Issue 17, 3484 (https://doi.org/10.3390/molecules30173484). (Web of Science: Q2, Scopus: процентиль – 78).
Auyeshov A., Arynov K., Yeskibayeva Ch., Ibrayeva A., Dzholdasova E. Synthesis and Characterization of Silica Obtained by Combined Acid-Alkali Treatment of Serpentinite // Molecules. – Basel, Switzerland. – 2025. – Vol. 30, Issue 20, 4076 (https://doi.org/10.3390/molecules30204076). (Web of Science: Q2, Scopus: процентиль – 78).
Auyeshov A., Arynov K., Yeskibayeva Ch., Dikanbayeva A., Auyeshov D., Raiymbekov Y. Transformation of Silicate Ions into Silica under the Influence of Acid on the Structure of Serpentinite // Molecules. – Basel, Switzerland. – 2024. – Vol. 29, Issue 11, 2502 (https://doi.org/10.3390/molecules29112502).
Auyeshov A., Arynov K., Yeskibayeva Ch., Alzhanov K., Raiymbekov Y. Thermoacid Behavior of Serpentinite of the Zhitikarinsky Deposit (Kazakhstan) // Molecules. – Basel, Switzerland. – 2024. – Vol. 29, Issue 16, 3965 (https://doi.org/10.3390/molecules29163965).
5. Auyeshov A., Arynov K., Yeskibayeva Ch., Satimbekova A., Alzhanov K. The Thermal Activation of Serpentinite from the Zhitikarinsky Deposit (Kazakhstan // – Basel, Switzerland. – 2024. – Vol. 29, Issue 18, 4455 (https://doi.org/10.3390/molecules29184455).
6. Ch. Yeskibayeva, A. Auyeshov, K. Arynov, A. Dikanbayeva, A. Satimbekova. Nature of serpentinite interactions with low- concentration sulfuric acid solutions // Green Processing and Synthesis. – 2024. – № 13. – Р. 9 (Web of Science: Q2, Scopus: процентиль – 74) (https://doi.org/10.1515/gps-2024-0034).
A. Auyeshov, Ch. Eskibayeva, K. Arynov, O. Kolesnikova, K. Alzhanov. Physico-chemical studies of nemalite-containing chrysotile asbestos from the Zhitikarinsky deposit // Scientific and Technical Journal “Mining Informational and Analytical Bulletin”. – 2024. – № 10. – P. 51-61 (https://www.giab-online.ru/files/Data/2024/10/№10_51-61.pdf) (Scopus: процентиль – 57).
Auyeshov A., Yeskibayeva Ch., Arynov K., Kolesnikov A. Aspects of waste recycling problems in chrysotile asbestos industry // Scientific and Technical Journal “Mining Informational and Analytical Bulletin”. – 2024. – № 9. – P. 88-98 (https://giab-online.ru/files/Data/2024/9/09_2024_88-98.pdf). (Scopus: процентиль – 57).
Auyeshov A.P., Arynov K.T., Yeskibayeva Ch.Z., Dzholdasova E.M., Botabayev N.E., Mishra В.М., Kolesnikov A.S. Utilization of Serpentinite Waste for the Production of Magnesium Compounds // Construction Materials and Products. – 2025. – Vol. 8. – № 5. – P. 15 (https://bstu-journals.ru/wp-content/uploads/2025/11/8_aueshov.pdf). (Scopus: процентиль – 52).
Ауешов А.П., Ескибаева Ч.З., Диканбаева А.К., Арынов К.Т., Тасболтаева А.М. Хризотил мен күкірт қышқылы жүйесіндегі әрекеттесуіне хризотил кристалдық торының құрылымдық ерекшелігінің әсері // Вестник университета Шакарима. Технические науки. – 2024. – № 3 (15). – С. 397-404 (https://doi.org/10.53360/2788-7995-2024-3(15)-49).
11. К. Арынов, А. Ауешов, Ч. Ескибаева, А. Диканбаева, А. Ибраева. Жітіқара кенорнының немалитқұрамдас хризотил-асбестін рентгенофазалық және термоаналитикалық зерттеу // Доклады НАН РК. – 2025. – Т. 1, № 353. – С. 160-172 (https://doi.org/10.32014/2025.2518-1483.332).
12. А. Auyeshov, Ch.Z. Eskibayeva, A.M. Ibrayeva, K.Т. Arynov, A.К. Dikanbayeva. Resource-Efficient Technology for the Utilization of Serpentine Technogenic Waste with the Production of Magnesium Oxide // International Journal of Biology and Chemistry. – 2025. – Vol. 18. – № 1. – P. 112-118 (https://doi.org/10.26577/IJBCh202518111).
13. Ауешов А.П., Арынов К.Т., Ескибаева Ч.З., Ибраева А.М., Джолдасова Э.М. Хризотил-асбест өндірісінің серпентинитті қалдықтарынан магний оксидін алу үрдістерін зерттеу // Научный журнал «Механика и технологии». – 2025. – № 2(88). – С. 111-118 (https://doi.org/10.55956/WSWX7050).
14. А. Ауешов, К. Арынов, А. Диканбаева, А. Тасболтаева. «Жітіқара» кенорнының серпентинитінің күкірт қышқылының стехиометриялық мөлшерімен әрекеттесуі // Доклады НАН РК. – 2024. – № 3. – С. 70-82 (https://doi.org/10.32014/2023.2518-1483.298).
15. Ауешов А.П., Арынов К.Т., Ескибаева Ч.З., Диканбаева А.К., Тасболтаева А.М. Хризотил-асбест қалдығын магний тұздарына қайта өңдеудің технологиясы және оның экологиялық маңызы // Научный журнал «Механика и технологии». – 2024. – № 3(85). – С. 358-366 (https://doi.org/10.55956/IHHK1114).
16. Auyeshov A.P., Arynov K.T., Yeskibayeva Ch.Z. Resource and economic efficiency of serpentinite waste utilization for the production of inorganic magnesium compounds // Academic Scientific Journal of Chemistry. – 2025. – Vol. 3. – № 464. – P. 29-40 (https://doi.org/10.32014/2025.2518-1491.298).
17. Патент на изобретение РК № 37327. МПК C01F 5/00, C01F 5/40. Способ получения сульфата магния из серпентинита / А.П. Ауешов, К.Т. Арынов, Ч.З. Ескибаева, К.Б. Алжанов, А.А. Ауешов. – заявл. 14.03.2024; опубл. 23.05.2025.
18. Патент на изобретение РК № 37500. МПК C01F 5/30, C01F 5/38, C01F 5/40. Способ очистки растворов солей магния от примесей / А.П. Ауешов, К.Т. Арынов, Ч.З. Ескибаева, К.Б. Алжанов, А.А. Ауешов. – заявл. 02.07.2024; опубл. 29.08.2025.
19. Патент на изобретение РК № МПК C04В 26/26, C08L 95/00. Способ получения стабилизирующей добавки для щебеночно-мастичной асфальтобетонной смеси / К.Т. Арынов, А.П. Ауешов, Ч.З. Ескибаева, К.Б. Алжанов, Д.А. Ауешов. – заявл. 12.02.2024; опубл. 11.04.2025.
20. Патент на полезную модель РК № 11277. МПК C01F 5/02, C01F 5/08. Способ получения высокочистого оксида магния из серпентинита / А.П. Ауешов, Ч.З. Ескибаева, К.Б. Алжанов, А.М. Ибраева. – заявл. 05.2025; опубл. 17.10.2025.
21. Auyeshov A., Arynov K., Yeskibaeva Ch. Metods and Products of Processing of Chrysotile Raw Material Waste. – Saarbrucken: LAP LAMBERT Academic Publishing, 2025. – 106 с.